ЦIи лезгийрин классикрикай сад тир зурба ашукь, шаир МегьамедЭмин дидедиз хьайидалай инихъ 320 йис тамам жезва. Берекатлу лезги чилел Ялцугъ тIвар алай кьве хуьр хьуниз килигна, Ялцугъ Эмин дидедиз хьана, кIвачи чил кьур Ахцегь райондин Ялцугърин хуьруькай сад-кьве гаф.
Им вучтин суал я, жуванбурувай икI жузадайди яни? – лугьумир. Шумуд йисар я и суалди зи рикI тIариз, зун къарсуриз, зун гьанадлай вегьиз, зи умудар кIариз… Хъсандиз фагьум ая. За лезгидивай, жуван ватанэгьлидивай хабар кьазва: «Ваз лезги чIалал кIелиз чизвани?
Халкьдин поэзиядал гзаф рикI алай, вичихъ ргазвай илгьам авай, шиирар хуралай кIелдай, гьар са дуьшуьшдиз, гьар са вакъиадиз гьасятда чIалар туькIуьрдай алакьунрин иеси яз садбуру вичиз «Чи аямдин СтIал Сулейман» лугьузвай, чи халкьдин рикI алай шаир Сажидин Саиджамалан хва Саидгьасанова и йикъара вичин 85 йисан юб
Мемей ЭФЕНДИЕВ (Хидиров Мегьамед Тагьирович) лезги халкьдин тарихда алакьунар авай зари-шаир хьиз гьатнава.
ЕТИМ ЭМИН. Гуьзел жавагьиррин устад, чи руьгьдин жанлу дестек. Дагъустандин литературадин классик. Адакай Дагъустандин халкьдин шаир Расул Гьамзатова икI лагьанай: “Етим Эмин чи вири Дагъустандин шииратда кьакьан Эльбрус я.
ЧIалан месэлайрикай чун тIимил рахазвач. Гьар жуьредин меслятар къалурзавайбурни гзаф ава. За фикирзавайвал, чIал хуьн, виликди тухун, девлетлу авун патал анжах меслятар къалурун тIимил я. Газет ерли кIел тийиз, гьатта шумуд чиникай ибарат ятIани течиз, ам “хъсанардай” меслятар къалурдайбур зал тIимил гьалтзавач.
“Масан зи чlал, асиррин рехъ атlайди,
Авазва вун чи гьар садан нефесда.
Агъзур жуьре гафар гваз чал атайди,
Ви рангар гьич са чlалани эвездач”.
( Абдул ФЕТЯГЬ )
Сифтени-сифте заз чи “Лезги газетдин” редакциядин коллективдиз чухсагъул лугьуз кIанзава, газетдин чинрал чIалаз талукьарнавай макъалайриз чка гунай. Чи халкьдик къалабулух кутазвай месэлаяр гзаф ава. Вири гъиле-гъил аваз гьялун четин я, амма са бязи теклифар захъни ава.
Гьахълудаказ лугьузва хьи, милли литература халкьдин руьгьдин хазина я. И хазина, милли литература шииррикайни гьикаяйрикай, поэмайрикайни повестрикай, дастанрикайни романрикай, драмайрикайни къемедайрикай арадал атанва.
ЧIалакай алимри кхьизвай бязи затIар кIелиз са артух ашкъи-гьевес къвезвач. Себеб вуч я лагьайтIа, анра кьадардилай артух яргъияр ийизва. Чеб авачир, сифте яз ван къвезвай гафарни келимаяр гзаф гьалтзава.
