Перейти к основному содержанию

Теране Керимова-Оружова: ЧIал тушни чи ругьдиз гузвайди къуват?

Теране Керимова-Оружова

КцIар райондин Пирал хуьряй тир Теране Керимова-Оружовадин шиирар сифте “КцIар” газетдин чинра чап хьана.
Москвада уьмуьрзавай ханум шаирдин эсерар гила чара-чара групра, алманахра акъатзава ва кIелзавайбуру хъсан кьабулзава. Ватандилай яргъара хайи чIал хуьн, ам вине кьун дамах гъидай кар я. Теране ханумдин гьар са шиирдай адан автор поэзиядин жигьетдай иер кьатIунрин, махсус хатIунин са- гьиб тирди аквазва.

И мукьвара адан хайи югъ тир. Чна и югъ тебрик авуналди, шаир вахаз чандин сагъвал, агалкьунар, поэзиядин кьакьан кукIушриз акъатун мурадзава.

Ракъин цуьк

На лугьун диде я, хизан гиневай,
Бахтавар ракъин цуьк тик гуьнедавай.
Хуьзва рагъ акъатун экуьнлай вилив,
Салам гуз хъуьрезва заз расу кьилив.

Къерехра-ири тум, юкьва-куьлуьбур,
Ава чIехи-гъвечIи-им кIвалин абур!
ЧIугваз вич галайнихъ, къачуз
хуш нурар,
Зун хьтин гьейрандаз ийизва кинар…

Нянихъ белки ам ятIа перишан,
Кьуд патахъ килигиз, дарих жез яман…
Саки сагърай лугьуз кьилери элкъвей,
Рагъ рекье тваз ава жигъиррай
къекъвей.
…Яраб вуч сир ятIа им тIебиатдин,-
И акьул, жакIумар квачир “дидедин”?

Гурара ама зун…

Ингье, зун хтанва хайи дигедиз,-
Вил галай багърийрихъ,
хайи чилерихъ.
Са сун шал гва зав кани дидедиз,
Вегьиз кандай адан кьелечI
къуьнерихъ.

Чан диде, айвандал атанвач гьеле?
Гъанвай и савкьатар, за вав вугудай.
Хъвер галаз пIузаррик, нур аваз пеле,
“Диде, ви кIвачериз кьирай”-
лугьудай…

Акуна варарал хъим кьур дапIарар,
Саки рикI акъвазна, мурк кьуна танди
ГьинватIа бубади авур дакIарар,-
Хранва гъамарин муг хушраканди.

Кандай кьил эцигиз мадни ви метIел,
Диде амач атир, амач ви гелер.
Цацари акъатна аламай гъенел,
Гъизва руьгьдиз гьахьиз дердерин селер

Гурара ама зун, аял чIавуз хьиз,
Накъвар и сун шалдин
пипIерив михьиз….

Им чи Пирал я

Са пата вацI ава секин авахьиз…
Шимера, къумара гевгьер хьиз квахьиз,
“Пичхалдин”* пак ятар физва алахьиз,
Им хайи ватан я, им чи Пирал я!

Са падни тик гуьне, ахъайна цуьквер,
Манийрив муг храз, валара нуькIер.
Пелелай аквазва чи хаму никIер,-
Им хайи ватан я, им чи Пирал я!

Ингье, къацу дере, уьруьшра кIелер,
Таниш тир жигъирар, бубайрин гелер,
Чун аял чIавара ацIукьай къванер,-
Им хайи ватан я, им чи Пирал я!

Далуда чаз кIани такабур дагълар,
КIанера чи элдин авадан багълар.
Хуш я чаз лекьери мугнавай рагар,-
Им хайи ватан я, им чи Пирал я!

Жуванбур, багърияр, дустар, азизбур,
Кьисметди яргъариз акъуднавайбур,
Хуьн чна дидед чIал, чи хуьр, чи абур,-
Им хайи ватан я, им чи Пирал я!
*Пичхал-хуьрун кьилик галай булах

Уьмуьр…

Чи уьмуьр-ажайиб махарин ктаб,
Белкини ам ятIа кьиляй-кьилиз таб?
Гагь руьгьдиз кинарда, гагь гуда азаб…
Секинвал тадач жал рикIера яраб?

Чи уьмуьр рух ятIа чкIанвай канаб,
Йисарин гелери авунвай кабаб…
Ни рапар кутазва, епер хкудиз,
Гъамарин гишир тваз, шадвал акъудиз?

Чи уьмуьр белки я къуьруь
са мукIратI,
Юкьвалай кIар-кIардай гъилевай
таратI,
Шуьткьуьрна гатфарин атир
квай цуьквер,
Хъипи пешерикай хкатIдай пекер?

Чи уьмуьр регъв ятIа, акъваз тавуна
Чун регъвез, ахпани твазвай сафуна,
Авай са къайдада датIана кьечIез,
Кепекар гъуьредик какахьиз кичIез?!

Дуьняда

БицIеквал фад фена-а верцIи вяде,
Гъам патал ханайни, вуна зун диде?
Гъил хьанач садрани, бубадин гъиле,-
Етимвал акуна чIана дуьняда.

Вуна гьикI къадайтIа, зун аял чIавуз,
Кьисметди шутунна гьакI
дердер кулуз,
Амукьна “зун вучин, за
гьикIин?”- лугьуз,
Йисарин азабри кана дуьняда.

Вилер ахъайнатIан, бахтавар гатуз,
Уьмуьр ухшар хьана перишан зулуз.
КьецIил хилел амай са пеш
хьиз хъухъуз,
Залум саврухрилай къана дуьняда.

Чанда хъуьтIуьн аяз, къилеллайди-хар,
Алахъна парабур алем ийиз дар,
Къвердавай заланбур хьана зи парар-
Бахт гьиниз квахьнатIа фана дуьняда?!

Вун туна

Зун-гьуьлуьн къерехда, вилер-яргъара,
Лепеяр сад-садахъ гьикI галтугзава.
Рагъ акьур ятарин дерин къатара,
Уьмуьрдин легьзейрин нехишар ава.

Кушкушиз чеб-чпиз, зазни ванериз,
Лепейри гьуьлуьн кьер гьикI юзурзава…
Къум фена аламай цIалцIам къванери
Дерт-гъамар гъана зи рикI ацIурзава.

Къарибвал кьатIана лекь жез
кан хьана,
Килигиз ама зун ина цавариз.
Уьмуьрдин гелер зи вилик атана,
Хиялри тухвана бицIек чIавариз…

Аку, диде ала зи кьеб ахъайиз…
Бубадин патав гвай вахар шадзава!
Цифер яргъан хьана- винел акайиз
Ракъини кьилелай кап алтадзава…

Лайлайдал вил физва верци ахвариз,
Амма чIулав лепе къвезва зи винел,
Гьуьлуьн къати гьарай гьахьна япариз.
Эгьей, твах вуна зун дагъларин синел!

Дидедиз

Кьуд патай гъамари азаб гайила,
Диде, вун канда хьи заз цIу кайила.
Дердера гьатайла ви тIвар кьаз ава,
Тек вавай заз диде куьмек канзава.

Гьахьдай зун жедайтIа, ви чими гине,
Эцигдай кьил рикIел, гъилерни
гъилел.
Шехьдай зун гьарайна, вил аваз виле,
Чан диде, даях хьухь, вуна куьмек це.

Мад къадир хьана-жув, диде хьайила,
Гъавурда акьуна, ахвар хайила.
Зи начагь балади йифди цIурдайла,
Кьезил я заз вавди рикI ацIурдайла.

Хциз свас гъидайла, виридан вилик,
Хийирда-шийирда хьанач вун кьилик.
Руш гъуьлуьз гудайла сал тир
чилни цав,
Уьмуьрдин легьзейра вун кандай патав.

Ингье, зун суралла, вахъ галаз рахаз,
А ваз пара кIани цуьквер гъилеваз
Чан диде, азизди, дарих я зун гьикI,
Винеллай накьв акваз акъатзава рикI…

Вун квачир

Вун тушни акур экв, зи нур вилерин,
Хушбахтвал, хвешивал, ягъун
зи рикIин,
Тек вун паталди я, хъвер зи пIузаррин,
Зун жен ваз мулдин цуьк
дагьдин яхайрин.

Вун тушни зи алем, зи далу, зи къав,
Гатфарин яргъи йиф, варз алай битав!
Вун хьухь зун паталди алахьнавай цав,
Зунни чими марф жен,
гуз цуьквериз нав.

Вун патав тахьайтIа-йифни югъ мичIи,
ЦIрада къене рикI, руьгь жеда пичIи.
Чир хьухь, Теранедин гьиссер
туш гъвечIи,
Заз кандач и дуьня, вун квачир-ичIи!

Руьгьдин къуват…

Дидед чIал герек я рикIин къене тван-
Дамаррай авахьрай, ивидик кутан.
Лап багьа са къаш хьиз
сандухда хуьзвай,
Хазина я чаз ам дамахар гъизвай.

Вилин нине хьиз хуьн чна дидед чIал,
Кьилеллай пайдах хьиз авуд тежервал!
Гьар садан рикIева дидедин къамат,
ЧIал тушни чи ругьдиз гузвайди
къуват?

Чи мани, чи аваз -чи лезги гьарфар…
“ЦIай”, “цIелхем”, “цIайлапан”-
нур галай гафар!
Садбур лап “векъи” я, сада
“наз гузва”,
“ЧIагъ,” “чIагъан,” “пIипI,”
“пIини” лагь, мад низ ава?

Йисар алатиз кьил лацу хьунивай,
Дуьнядин крари куз-хъухъунивай,
Къадир жезва мадни заз хайи чIалан,
Белкини я лугьуз чи кьисмет залан?

Пайнава девирди чун икI кьве патаз,
Канда заз акун чи рикIер саналлаз!
Са таран хилер я къе зунни-вунни,
ЧIал патал чи кьведан зегьмет
чIугунни!

КЦIАР газет

Рубрика

Комментарии

Фуад
18.01.2022

Я сам лезгин из Кусаров..люблю уважаю своих лезгинов..Терана ханум очен интересная леди и его стихи вечно будет у наших серце..успехи вам Терана ханум

Добавить комментарий

Ограниченный HTML

  • Допустимые HTML-теги: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Строки и абзацы переносятся автоматически.