Миграгъ Къемер тахминан XV асирдин эвел кьилера яшамиш хьана. 12 Халиф – Мисридин пачагьриз гьакI лугьузвай. Ашукьрин манийрай чаз малум тирвал, Миграгъ Къемер «Мазан» лакIаб алаз машгьур шаир тир. Мазан ашукь лагьай чIал я. Миграгъ Къемер девлетлу, вичин тIвар-ван авай хзанда хана.
Мискин Вели XVI асирда яшамиш хьайи лезги шаир я. Велиди гзаф кьадар гуьзел эсерар яратмишна. Абурукай са кьадарбур ашукьрин сивера гьатна, хуьрера, шегьерра, халкь кIватI хьнвай чкайрал лугьуз хьана. Мискин велидин уьмуьрдиз талукь делилар ва адан ирс гьеле тамамдиз жагъурнавач.
Шаир Экбер Муьшкуьр вилаятдин арифдаррин дестедик акатзава. Адакай тамам малуматар авач. Азербажан чIалал теснифнавай шииррай ("Ивидин сел вилерай физ", "Курай вунни" ва ' Ваз чир хьурай, вафалу яр") устад шаирдин фикирар, хатI аквазва.
Шаир Забит XVII асирдин кьвед лагьай паюна яшамиш хьана. Ам Самур магьалдин Къалажух хуьряй я. Адан чIалар сифте яз печатдиз М. Ярагьмедова акъудна. Алим Гь. Гашарова кхьизвайвал, "Къалажухви Забитан эсерар халкьдин арада гегьеншдиз чкIанвай, ашукьри абур манийралди лугьузвай".
Лезги Къадир Куьреда яшамиш хьайи шаиррикай я. Амни, Къалажухви Забит, Лезги Эгьмед, Лезги Салигь ва масабур хьиз, вичин девирдин тIвар-ван авай шаиррикай тир. Къадиран эсерар гьеле кIватIнавач.
Акимов Къ. Х. «Лезги зарияр»
Алим ва шаир Агъадин хва Рагьманкъули XVII асирда Ахцегьа яшамиш хьана. Ада гзаф йисара Ахцегьрин медресада тарсар гана ва жемиятдин къуллугъар авуна. 1623-йисуз фарс чIалай араб чIалаз Ирандин зурба духтур Абдулмуъмин Дайламидин тIибдин ктаб таржума авуна.
Лезги Салигь Вини Арагърин хуьре хана. Ам XVII асирдин шаиррикай сад я. Шаирди муьгьуббатдикай, яшайишдикай, вичин девирдикай хейлин эсерар теснифнава. Абурукай са бязибур чални агакьнава.
Акимов Къ. Х. «Лезги зарияр»
