Перейти к основному содержанию

Туьхуьч нур ви жавагьиррин…

Алатай жуьмя юкъуз Махачкъалада, СтIал Сулейманан тIварунихъ галай багъда, гьар йисуз адет хьанвайвал, зурба шаир хайи югъ-адан шииратдин сувар шад гьалара къейдна. Гьамиша хьиз, цIини иниз яратмишунардай интеллигенциядин векилар, шииратдал рикI алай шегьерэгьлияр, студентар кIватI хьанвай. И сеферда хьайи гуьруьшдин кьетIенвални ам тир хьи, мярекатда чи республикада мугьманвиле авай са шумуд касдини иштиракна. Абурун арада “Московский литератор” газетдин кьилин редактор, Россиядин писателрин Союздин правленидин секретарь Иван Голубничий, Калмыкиядин халкьдин шаир, писателрин Союздин председатель Эдни Эргишев, шаир Мамед Халиловни авай. Цуьквер гуьмбетдал эцигайдалай кьулухъ мярекат Дагъустандин писателрин Союздин председатель Мегьамед Агьмедова ачухна ва ада кьилени тухвана. - Гьуьрметлубур, са шумуд йисар я, чна гатфарин гуьзел береда СтIал Сулейманан хайи югъ къейд ийиз,-лагьана ада.-Вучиз Расул Гьамзатова адан яратмишунар акьван вине эцигна, Дагъустандин шииратдин югъ адан тIварцIихъ галаз алакъалу авуна? Чахъ чIехи шаирди шиирар теснифай ва ам яшамиш хьайи зурба уьлкве амачтIани, Сулейманан шииррин мана, абурун метлеблувал квахьнавач. Артухлама, абуру акI ван ийизва хьи, на лугьуди, и шиирар накь кхьейбур я. Сулейманан чIаларни адан хайи халкь сад я. Гьавиляй халкь амай кьван шаирни амукьда. Вичин маналу гафуна Дагъустандин халкьдин шаир Ханбиче Хаметовади, Гитлеран чапхунчийрин вахтар рикIел хкуналди, Сулейманан шииррай чун, дагъви халкьар, гьикьван къадимлубур, гьикьван къадирлубур, къудратлубур, акьулдиз деринбур, бажарагъдиз уьтквембур ятIа аквазвайди лагьана, зурба шаирдикай гафар дуьадихъ галаз гекъигна, абурухъ анжах хъсан таъсирдай къуват авайди къейдна. Генани давамарна: - Чна гьа сад хьтин гафар ишлемишайтIани, вахтар алатайтIани, эхь, тIалар-квалар вахтунивай сагъаризни жеда, амма ава тIварар, яратмишунар вахтариз муьтIуьгъ тежедай. Сулейман хьтин, халкьдиз къуллугъ авур хциз, чIехи шаирдиз чун гьикьван мукьва хьайитIа, гьакьван чунни гьуьндуьр дережадиз хкаж жезвайдал, акьуллу ва камаллу жезвайдал шак алач. Микрофондихъ Москвадай атанвай мугьман Иван Голубничий гала. Ада лагьана: - СтIал Сулейман зурба шаиррикай сад-чи Ватан патал четин девирда яратмишай ксарин жергедик акатзава. Адан шииррин гьар са цIарцIяй Советрин властди инсанриз азадвал гайиди аквазва. Ада гзаф шиирра гьа властдин тарифзава. Сулейманаз урус халкьдин писателринни шаиррин арада еке авторитет авай. Максим Горькийди адаз гайи къимет зурбади я. Вичин шиирра арифдар шаирди чеб галачиз яшамиш тежедай эбеди ивирар вине эцигзава. Урус халкьдин векилри СтIал Сулейман хьтин зурба шаирдин экуь къамат рикIелай алудзавач. Каспийскдин 4-нумрадин школада чирвилер къачузвай Абас Мегьамедова СтIал Сулейманан “Веледриз” шиир хуралай кIелайдалай кьулухъ гаф Калмыкиядай тир мугьмандиз гана. Вичин рахунра Эдни Эргишева СтIал Сулейманан гафуни чун, вири халкьар, сад ийизвайди, адан гаф гьамишалугъ яз, чун руьгьламишиз, яшамиш жедайди, къейдна. - Калмыкияда “XX асирдин Гомеран” шиирар чизва, абур кIелзава, абур таржума авунва, - алава хъувуна ада. Мярекатдал гаф гайи ДГУ-дин профессор Гьажи Гашарова шаирдин гьакъиндай ам кьетIен къилихдин инсан, вичикай гзаф кхьенватIани, лагьанватIани, дерин гьуьл хьиз-эхирдалди чаз малум туширди, адан ирс гьелелиг вири патарихъай ахтармиш тавунвайди къейдна. Вичин рахунра Гьажи Гьуьсейновича СтIал Сулейман лап викIегь, уьтквем кас хьайиди, кьве чин адал садрани тахьайдини тикрарна, шаирдин уьмуьрдай и кар тестикьарзавай мисаларни гъана. Ярославль шегьердай хтанвай мугьман-шаир Мамед Халилова СтIал Сулейманан шииратдиз къенин юкъузни эхирдалди къимет таганвайдан, адан таржумаяр гзаф вахтара зайифбур тирдан, а таржумайрай зурба шаир эхирдалди акван тийизвайдан гьакъиндай вичин фикирар лагьана. “Лезги газетдин” кьилин редактор Агъариза Саидова бажарагълу шаир Алирза Саидова Сулейманаз бахшнавай шиирдай цIарар кIелна. Сулейман халкьди ваъ, Сулеймана хайи халкь хкажайди, вичин хайи халкьдин тIвар вири дуьньяда машгьур авурди, СтIал Сулейманан хайи хуьряй адан кар давамарзавай 20-далай гзаф шаирар акъатнавайди къейдна. Инал рахай вирибуру, гьа гьисабдай яз вичиз эхирдай гаф гайи Дагъустандин халкьдин шаир Мирза Давыдовани (ада инал лак чIалал шиирни кIелна) СтIал Сулейманан яратмишунар чпиз дериндай кIанзавайдакай, адан жавагьиррин кьетIенвиликай лагьана. Композитор, РФ-дин искусствойрин лайихлу деятель Мегьамед Гьуьсейнова Дагъустандин писателрин Создин кьиле авай ксариз чухсагъул малумарна, алай аямдин шаирриз СтIал Сулейманалай чешне къачуниз эвер гана.

Рагнеда Рамалданова
Лезги газет

Рубрика

Добавить комментарий

Ограниченный HTML

  • Допустимые HTML-теги: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Строки и абзацы переносятся автоматически.