Перейти к основному содержанию

Ирид лагьай мах

КРЧАР АЛАЙ ИНСАНАР 

- Эверна за, эверна, 
Ярдиз зи гаф ван хьанач. 
Ви чкадал, к1аниди, 
Вучиз закай къван хьанач?! 

Къарагъа, зи азизди, 
Ви патав яр хтанва. 
Къарагъа, зи азизди, 
Ви рик1ин гар хтанва. 

К1аниди, ваз дагъларай 
Мулдин цуьквер гъанва за. 
К1аниди, ваз багъларай 
Къизилгуьлер гъанва за. 

Шарвилиди минетна 
Къван хьанвай а гуьзелдиз. 
Са гафни гьич ван хьанач 
Чан ганвай а гуьзелдиз. 

Садавайни дердиниз 
Чара ийиз жезвачир. 
Гъуцаризни цавара 
Минетдин ван къвезвачир. 

Хъфена рагъ, чилерал 
Йифен перде аватна. 
Мукал хьтин шуьк1уь варз 
Цавун чиниз акъатна. 

Хцин гъамлу авазри 
Ц1урурна рик1 дидедин. 
Хцин ч1улав бахтари 
Кьурурна рик1 дидедин. 

Хва авай гьал акурла, 
Кьил галтадна бубади. 
Хцин ч1улав ч1арарал 
Гъил алтадна бубади. 

- Вач, - лагьана, - азиз хва, 
Душмандин рик1 акъуда. 
Жагъура а Кускафтар, 
Кьил туьтуьнай акъуда! 

Суьгьуьрчидин к1валерик 
Ц1ай кутуна хъша, хва, 
Жуван экуь бахтуник 
Пай кутуна хъша, хва! 

К1ват1на вичин яракьар, 
Гьазур хьана Шарвили. 
Вичин юргъа шивреллаз 
Гар хьиз фена Шарвили. 

Ирид йикъан мензилда 
Шарвили лап галатна. 
Ирид йикъан мензилда 
Ам са чуьлдиз акъатна. 

И вахтунда цавари 
Гугрумарна вижеваз. 
Кьуьзуь са кас эвич1на 
Цавай чилел мезе гваз: 

- Чан хва, вуна фикирмир 
Уьмуьрдикай зеррени, 
И магьалар зибур я, 
Касни авач хуьрени. 

Кускафтарди чук1урна 
Зи убаяр, шегьерар. 
А залумди телефна 
Чи зегьметдин бегьерар. 

Заз чида а пехъиди 
Гьи дагьарда ават1а. 
Адан чан гвай гъуьлягъни 
Гьи магъарда ават1а. 

Эгер ят1а зирек вун, 
Ат1ут1 адан кьил, бала. 
Зун паталди хкваш на 
Адан эрч1и вил, бала. 

За адан вил ц1урурда 
Жуван ч1ехи къажгъанда. 
Хасаратар алудда 
Хьайи жуван хзандал. 

Чапла вилни жува твах, 
Ам суьгьуьрдин вил я, хва, 
Сусас куьмек гунн патал 
Герекди т1имил я, хва! 

Ирид юкъуз чукурна 
Шарвилиди вичин шив. 
Ирид йифиз чукурна 
Шарвилиди гишин шив. 

Са пакамахъ агакьна 
Ам дагъларин ценерив. 
Вад юк1 алай гъуьлягъри 
Сирнавзавай вирера. 

Инна зурба хурлинк1ар 
Аста-аста къекъвезвай. 
Кьаркьулувар синерик, 
Чархар ягъиз, элкъвезвай. 

Жанавурри, къув ягъиз, 
Ван кутунвай к1амара. 
Къизмиш, пехъи пеленгри 
Чукурзавай тамара. 

Акъвазна ам килигиз 
Ажаиб и дагълариз, 
Крчар алай шейт1анри 
Туьк1уьрнавай багълариз. 

Балк1ан чуьлдиз ахъайна, 
Тур гъиликна гадади. 
Гъуьлягъар бул вирерик 
Кам виликна гадади. 

Ахмиш хьана гъуьлягъар, 
Буйругъ къачур кьушун хьиз, 
Гадад вилик акъвазна 
К1евирнавай усун хьиз. 

Шарвилидал гъуьлягъар 
Кьуд патахъай алт1ушна. 
Шарвилидал гъуьлягъар 
Кускафтарди арушна. 

Шарвилидин туруник 
Эзмиш хьана гъуьлягъар. 
Хъел акатна бегьемдиз, 
Къизмиш хьана гъуьлягъар. 

Мецер яргъи авуна, 
Кьве хел алай кьуькер хьиз, 
Шарвилидал алтугна 
Абур ч1улав пехъер хьиз. 

Вирерилай алатна 
Саламат яз Шарвили. 
Гъуьлягърикай къакъатна 
Саламат яз Шарвили. 

И вахтунда дередай 
Пеленгдин ван акъатна, 
На лугьуди гьайван а 
Гирвед юкьваз аватна. 

Чирагъар хьиз экъисна 
Хъипи вилер пеленгди. 
Байбутар хьиз экъисна 
Хци к1ирер пеленгди. 

Акъваз хьана Шарвили 
Са легьзеда алгъана. 
Пеленг, тадиз гадарна, 
Гадад хурал алк1ана. 

Кьуна гадад адан туьд, 
Бегьемдаказ чуькьвена. 
Нефес хьайи дар ничхир 
Фарфалаг хьиз элкъвена. 

Са декьикьа алатнач, 
Пеленг чилел аватна. 
Шарвилидин вилик мад 
Маса вагьши акъатна. 
262 

Ада вили катай кьван 
Кьена вири вагьшияр, 
Туруналди гъилевай 
Гвена вири вагьшияр. 

Йифен перде аватна 
Баябан тир чуьллерал. 
Са вагьшини амукьнач 
Кускафтардин чилерал. 

Рази хьанвай пагьливан 
Къенин йикъан к1валахдал. 
Акъатна ам к1амун са 
Пата авай булахдал. 

Мукьувай СА дагъдин ц1егь 
Фена кьуна гадади. 
Булахдай яд хъваз ц1егьни, 
Чраз, т1уьна гадади. 

Инал игит агалтна, 
Чин цавална, векьерал. 
Вацран эквер аватна 
Дагъдин хци синерал. 

Са арадлай дагълариз 
Гьайбатлу ван акъатна. 
Ахваравай Шарвили 
Тадиз к1вачел акьалтна. 

- Вуж я ина авайди, 
Заз инсандин ни къвезва?! 
Инсан вичин ажалдихъ, 
Зун инсандихъ къекъвезва! 

Гар хьиз гьахьна дередиз 
Яхц1ур вил квай Кускафтар. 
Гар хьиз гьахьна дередиз 
Яхц1ур кьил квай Кускафтар. 

- Бени инсан, лагь кван заз, 
Вуна инал вучзава? 
Вуч жуьрэтдив ина на 
Ничхирар зи пучзава? 

Ни ихтияр гана ваз 
Гьахьиз ик1 зи уьруьшдиз? 
Гьихьтин жуьрэт хьана вахъ 
Къвез захъ галаз гуьруьшдиз? 

Вучиз гьахьна чинеба 
Зи к1вал авай магъардиз? 
Килигзаван, угъри, вун 
Зи мал авай дагьардиз? 

За чирда ваз вуж ят1а 
Суьгьуьрчи тир Кускафтар. 
Чирда зи гуж, зи къудрат, 
Зи гьайбатни зи къастар! 

- Заз кич1е туш, иблис, ви 
Крарихъай, буйдихъай. 
Кич1е хьухь ваз ингье и 
Зи турунин суйдихъай. 

Кускафтарди яна къив, 
Чархар, рагар юзурна. 
Кускафтарди яна къив, 
Къванер, накьвар юзурна. 

Гьахьна залум майдандиз, 
Яхц1ур гъилни хкажна, 
Шарвилидал гьужумиз 
Гьазур хьана акъвазна. 

Садлагьана Кускафтар 
Фарфалаг хьиз элкъвена, 
Кьуна гада гъилерив, 
Бегьемдаказ чуькьвена. 

Жакьракьнат1ан к1арабри, 
К1евиз къвазна Шарвили. 
Адаз залан зарбаяр 
Вегьиз къвазна Шарвили. 

Кьуьзуь касди лагьайвал, 
Адан кьве вил акъудна. 
Мукьуфдалди кьегьалди 
Суьгьуьрдин сир акъудна. 

Ахпа игит хтана 
Сифте гьалтай вирерихъ. 
Килигна ам кьуд патахъ, 
Балк1ан авай чилерихъ. 

Иес акур лацу шив, 
Гьиргьирарна, атана. 
Шарвили а гъурбатдай 
Гъалибвал гваз хтана. 

Ахпа фена Шарвили 
Ярдин патав къван хьанвай. 
Агатна ам гуьзелдив, 
Вичин рик1 хьиз к1ан хьанвай. 

Мармар хьанвай гарданда 
Туна ада эрч1и гъил, 
Вичин ч1ехи капашдив 
Кьуна ада эрч1и гъил. 

Муькуь гъилив жибиндай 
Вил акъудна душмандин. 
- Куьтягь хьурай, - лагьана, -  
Туькьуьл йикъар гьижрандин! 

Ирид сефер элкъуьрна 
Суьгьуьрлу вил ярдилай. 
Ирид сефер элкъуьрна 
Къуватлу вил ярдилай. 

Ахпа ада эцигна 
К1ани ярдин япал сив. 
- Къарагъ, Эквер! – лагьана, -  
Хтанва зун ви кьилив. 

Гар акьурла юзадай 
Къизилгуьлдин цуьквер хьиз, 
Яваш-яваш юзана 
Эквер гъетрен эквер хьиз. 

Эквер к1вачел къарагъна, 
Вил экъуьрна патара. 
- Авайни зун, - лагьана, -  
Икьван к1еви ахвара?

Добавить комментарий

Ограниченный HTML

  • Допустимые HTML-теги: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Строки и абзацы переносятся автоматически.