Перейти к основному содержанию

Цlуд лагьай мах

МУРК1АРИН ВИЛАЯТДА 

Ярдин дидар такурдан 
Гуьгьуьлда ц1ай жедани? 
Рик1е мурад авайдаз 
К1вале кьарай къведани? 

Акъваздани Шарвили 
Ч1урна икьрар хьайи гаф, 
Кьилиз акъуд тавуна 
Элдин вилик гайи гаф? 

Кьуна яргъи тур ада 
Вичиз лайих тегьерда, 
Лацу шиврен винеллаз 
Гьатна яргъал сеферда. 

Таниш тушир накьварал 
Гьална вичин шив ада, 
Гьисаба кьун тавуна 
Т1урфан, чайгъун, жив ада. 

Мягьтел хьана Шарвили 
Гегьеншвилел чилерин. 
Гьейран хьана Шарвили 
Гзафвилел хуьрерин. 

Икьван къалин тамарни 
Акурди туш гададиз. 
Икьван кьакьан тарарни 
Акурди туш гададиз. 

Ирид йикъан пакамахъ 
Дили шиврен винеллаз 
Са шегьердив агакьна 
Шарвили, руг кьилеллаз. 

Ам гьасятда какахьна 
Селдик физвай инсанрин. 
- Килигин кван, - лагьана 
Ада, - инин майданриз! 

Галатнавай пагьливан 
Элдин юкьваз аватна, 
Лерзе гузвай инсанрин 
Ам майдандал акъатна. 

Яргъи чуру авайбур, 
Яргъи к1уртар алайбур, 
Инихъ-анихъ килигиз, 
Акъвазнавай такабур. 

Ч1улав, яру балк1анрал 
Ацукьнавай жегьилар, 
Рагъул, ц1ару балк1анрал 
Ацукьнавай кьегьалар. 

Зар-зибадин къеневай 
Килигзавай рушариз. 
Им дяведин акунриз 
Жедачир гьич ухшариз. 

Шарвилиди мукьув гвай 
Са касдивай жузуна: 
- Вучзават1а инсанри, 
Лагь кван зазни, халу, на. 

Вучиз ибур ргазва 
Гар акьунвай пешер хьиз? 
Вучиз ибур хьанва к1ват1 
И майданрал ч1ижер хьиз? 

Куьзуь касс фад килигна 
Шарвилидиз к1аникай: 
- Хкатнаван, я кас, вун  
Анжах къе и чиликай? 

Кефер пата мурк1ади 
Кьунвай са гьуьл ава, хва. 
Гьуьлуьн винел гимияр 
Гьазур хьана ава, хва. 

Фин лазим я гимияр 
Чириз а кьил дуьньядин. 
Фин лазим я гимияр 
Чириз акьул дуьньядин. 

Рекьер гзаф четинбур, 
Заланбур я гьаваяр. 
Гьак1 ят1ани сефердиз 
Физва вик1егь рухваяр. 

А тахтунал алайди 
Пагьливан я къуватлу, 
Тай авачир дуьньяда, 
Вик1егь кас я къудратлу. 

Кефер патахъ фин патал 
Гьа къе ада хкягъда 
Вичиз гужлу жегьилар 
Пагьливандин саягъда. 

И вахтунда акъатна 
Зуьрнедин ван майдандал. 
Кьуд патахъай аватна 
Агъзур инсан майдандал. 

Сих хьана мад жергеяр, 
Элдик юзун акатна. 
Шарвилидин къуьнерик 
Т1имил зурзун акатна. 

Акурди туш адаз гьич 
Ихьтин зурба пагьливан. 
Акурди туш адаз гьич 
Ахьтин зурба къагьриман. 

Инихъ-анихъ килигна 
Са герен чин ч1урай кас: 
- Ша, экъеч1а, - лагьана, -  
Кьегьалар чир хьурай заз. 

Зи гъунин зарбадин 
Хура акъваз жедайди 
Тухуда за гимидиз, 
Кефер патахъ къведайди! 

Хур майдан хьиз экъисна: 
- Ингье, зун ква вилик ви, -  
Лагьана са жегьилди, -  
К1ват1а къуват гъилик ви! 

Кьегьал адаз килигна 
Вичин хци вилерив, 
К1ан хьана ам хкажиз, 
Кьуна гужлу гъилерив. 

Чкадилай юзанач, 
Гада т1арам акъвазна. 
Пагьливанди и ч1авуз, 
Рум гана, ам яргъазна. 

- Вакай жеда, - лагьана, -  
Яргъал рекье юлдаш заз. 
Ваз лугьудай са гафнии 
Авач, жегьил, авач заз! 

Ахпа муькуь патахъай 
Атана сад майдандал. 
Белки кьегьал гьалтнайт1а, 
Экуь юкъуз шейт1андал? 

Пагьливанди явашдиз 
Адан са гъил чуькьвена: 
- Ийидач хьи инжиклу 
Чун гьатзавай рекье на? 

Явашдаказ ацукьна 
Гада чилел, аял хьиз, 
Экъеч1на ам арадай, 
Гум яз атай хиял хьиз. 

Сад кьабулна кьегьалди, 
Ц1увад кьулухъ элкъуьрна. 
Эхир ада майданда 
Уьтери вил къекъуьрна. 

- Мад амачни, - жузуна, -  
Яргъал сефер к1аниди? 
- Мад амачни, - жузуна, -  
Къувалуди, к1евиди? 

Майдандай ван акъатнач, 
Кьуд пата вил къекъуьрна. 
Шарвилидихъ куьзуьда, 
Хкажна, кьил элкъуьрна. 

- Сад амазма, сад ама! –  
Кьуьзуьдай ван акъатна. 
Лезги игит Шарвили  
Анин юкьвал аватна. 

Пагьливанди гъил кьуна 
Шарвилидин, элкъуьрна. 
Юза хьанач Шарвили, 
Пагьливан вич къекъуьрна. 

- Вун ахцегьви Самбуран 
Яни ч1ехи вик1егь хва? 
Зун атанва патав ви, 
Зав бубадин т1алаб гва! 

Шарвилиди лагьана 
Вичи ат1ай рекьикай 
Шарвилиди лагьана 
Иниз атай рекьикай. 

Садлагьана авахьна 
Сафунай хьиз цавай жив. 
Хурухъ галаз чайгъундин 
Къвана мурк1ар галай жив. 

Акваз-акваз шегьерни 
Живед к1аник акатна. 
Касс амукьнач куьчейра, 
Эл къуларив агатна. 

Шарвилиди жузуна: 
- Им вуч гуж я, азар я? 
Вучиз гъвеч1и-ч1ехиди 
Живедикай бизар я? 

Са кьуьзуьда явашдиз 
Жаваб гана адаз ик1: 
- За ваз са сир ахъайда, 
Эгер, хва, вав гват1а рик1. 

Яхц1ур йикъан мензилда 
Ч1ехи са чил ава, хва, 
И кьил, а кьил авачир 
Ч1ехи са гьуьл ава, хва. 

Гьуьлуьн винел гимида 
Ацукьнава кьуьзуь кас. 
Бязи ч1авуз мурк1адин  
Ам аквада к1вале ваз. 

Ихтияр гвай къаярин 
А сед хьайи кьуьзуьда 
Вичин рик1ин манияр 
Йиса садра лугьуда. 

Мани – я ван чайгъундин, 
Гарни адан нефес я. 
Яб це, чан хва, вунани, 
Къецеллайди гьа сес я! 

Садавайни а патахъ, 
Рик1 авуна, физ жедач, 
Гьуьлуьв фена агатна, 
Кьуьзуьд кьуна гъиз жедач. 

Шарвилиди фикирна 
Яргъа авай гьуьлуькай, 
Чуру рехи кьуьзуь касс 
Ацукьнавай к1валикай: 

«Кефер патахъ фида зун, 
А кьуьзуьд за жагъурда. 
Бес я адан уюнар, 
За твада ам гъавурда». 

Ц1ил хьиз яргъи хъуьт1уьн йиф 
Са тегьерда акъудна, 
Шарвилиди ахцегьви 
Ахварикай авудна. 

Ахпа анал вик1егьдиз 
Вил вегьена кефердиз, 
Гьазур хьана кьве дустни 
Тадиз яргъал сефердиз. 

Жив ацукьна балк1анрал, 
К1вачер кьуна мурк1ари, 
Нефес къачуз дар хьана, 
Т1ушунзавай ахвари. 

Тек са йикъан мензилдиз 
Ирид юкъуз физ хьана. 
Хъел акатна чайгъундик, 
Мурк1ар гзаф гъиз хьана. 

Хабар кьурла, жавабни 
Хгузмачир гадади. 
Эвелан хьиз, манияр 
Лугьузмачир гадади. 

Шарвилиди гъилевай 
Кьенер ялна балк1андин. 
Канна кьегьал язухди 
Ажуз хьанвай инсандин. 

Тадиз чилел эвич1на, 
Вич гададив агудна, 
Гуж-баладив ада ам 
Балк1андилай авудна. 

Кьуна вичин къужахда, 
Рик1из к1ани бала хьиз, 
Шиврен патав ацукьна 
Шарвили, бугъ алахьиз. 

Гъиргъирдин ван галукьна 
Садлагьана япарихъ, 
Какур шурут1 акатна 
Шарвилидин ахварик. 

Вил ахъайна, килигна, 
Вич вичелай алуднач, 
К1евидаказ ксанвай 
Дуст ахварай авуднач. 

Шарвилиди гьарайна: 
- Живед сагьиб, экъеч1а! 
Намус авай кас ят1а, 
Ша, чав кьведав эгеч1а! 

Кич1е тушт1а эгер ваз 
Шарвилидин гъиликай, 
Вучиз, сик1 хьиз, катзава 
И гьалда чи виликай? 

Ви чайгъунни ваз хьурай, 
Ви мурк1ар ваз амукьрай, 
Намуслуди атана 
Къе зи вилик ацукьрай! 

Са геренда акъатна 
Пехъи т1урфан, къайни мекь, 
На лугьуди, рекьида 
Лезгистандай атай лекь. 

Рум Гана хьиз игитдиз, 
Ярхарна ам живедал, 
Кьуьзуь касди дагьана: 
- Хъуьремир вун, гада, зал. 

За мурк1ада твада вун, 
За ви нефес ат1уда. 
Тадиз на зи чилерай 
Жуван геллер акъуда. 

Жемир акьван ч1алахъди 
Вун а жуван къуватдал. 
Язух я ви, кьегьал кас, 
Вун мурк1адик акатда! 

Ван хьайила гафар и 
Т1урфандикай хкатай, 
Хъел акатна гададик, 
Мурк1ад к1аник акатай: 

- Дамахмир на, кьуьзуь кас, 
Ваз чизвай туш гьеле зун. 
Малум я вун авай т1екв, 
Къекъведа ви геле зун! 

Кьве т1уб туна япара, 
Гьарайна Шарвилиди, 
Ругна мурк1ар, къаябар 
Къарагъна, Шарвилиди. 

Сел авахьна дерейрай, 
Вац1ар хьана к1амара. 
Т1урфан катна яргъариз, 
Акурди хьиз ахварай. 

И вахтунда кьуьзуь касс 
Адан вили катана: 
- Шарвили, вун гьахъ я, хва, 
За ви гьунар кьат1ана. 

Сагьиб я зун живерин, 
Аяз-Буба зи т1вар я. 
Ваз к1андайвал хьурай, хва, 
Гила чун кьвед дустар я. 

Йиса садра ракъурда 
Куь патариз живер за. 
Бегьер гъана, галатай 
Миянарда чилер за. 

Ацукьда зун куь дагъдал, 
Вац1ара яд хьуй лугьуз, 
Куь чилери дат1ана 
Бул бегьерар гуй лугьуз. 

Зун хьтинбур дуьньяда 
Гьамишалугъ хьурай лагь. 
К1ан хьайила, живерни 
Т1имил-т1имил къурай лагь. 

А вахтунда яб гуда 
За инсандин ванериз, 
Живни, марфни ракъурда 
Герек ч1авуз хуьрериз. 

Ик1 лагьана, куьзуь кас 
Яваш-яваш хъфена. 
Рагъ хкатна циферкай, 
Чилер, цавар ифена. 

Хкаж хьана векьерни, 
Чили махпур алук1на. 
Хъфена кьуьд явашдиз, 
Мили гатфар алукьна. 

Шарвилидин рекьин дуст 
И вахтунда юзана: 
- Тунвай жеди, Шарвили, 
Зун мурк1адин фура на! 

- Ваъ, я стха, и кар чаз 
Кьурди Аяз-Буба тир, 
Чун мурк1адин къармахда 
Турди Аяз-Буба тир. 

Табиярна а кас за 
Жуваз к1ани тегьерда. 
Гила живер, т1урфанар 
Хъижедач куь шегьерда!

Добавить комментарий

Ограниченный HTML

  • Допустимые HTML-теги: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Строки и абзацы переносятся автоматически.